Bieszczadzki Park Narodowy chroni fragmenty wschodnio-karpackiej przyrody w polskiej części Bieszczadów Zachodnich. Utworzony w 1973 r., po kilkukrotnych powiększeniach w latach 1989, 1991, 1996 i 1999 uzyskał powierzchnię 29 201,62 ha. Przez co jest największym górskim parkiem narodowym w Polsce, a trzecim co do wielkości w kraju.
W obecnych granicach Bieszczadzki Park Narodowy chroni:
najważniejsze formy krajobrazu Karpat Wschodnich, unikalne w skali Polski, długie pasma górskich łąk położonych ponad górną granicą lasu, zwane połoninami wraz ze stanowiskami rzadkich gatunków roślin wschodniokarpackich i wysokogórskich,
fragmenty puszczy karpackiej z ostojami dużych drapieżnych ptaków i ssaków, w tym niedźwiedzia, wilka, rysia, orła przedniego, puchacza
malownicze doliny pozostałe po dawnych wsiach, które stanowią swoisty fenomen przyrodniczy, czyli tzw. bieszczadzka kraina dolin, gdzie ślady dawnej obecności człowieka zapisane są tylko w postaci resztek zdziczałych sadów, drzew wyznaczających miejsca po domach i szlakach komunikacyjnych oraz różnego typu łąk, pastwisk i ziołorośli.
Bieszczadzki Park Narodowy stanowi centralną część pierwszego na świecie trójstronnego Międzynarodowego Rezerwatu Biosfery Karpaty Wschodnie. W 1998 r. Park został wyróżniony Dyplomem Europejskim przyznanym przez Radę Europy w uznaniu za ochronę wyjątkowo cennych zasobów przyrodniczych.
Bieszczady wyróżniają się specyficznym układem pięter roślinnych. Brak tu zarówno piętra górnoreglowych lasów świerkowych, jak również kosodrzewiny. Wyróżniono tu trzy piętra roślinno-klimatyczne: pogórze (do około 500 m n.p.m.), regiel dolny (do około 1150 m n.p.m.) oraz piętro połonin. Najwyższym szczytem polskiej części Bieszczadów jest Tarnica (1346 m n.p.m.).
Największe powierzchnie w Parku zajmują lasy. Najczęściej są to rozległe kompleksy naturalnych drzewostanów bukowych i bukowo-jodłowych z udziałem jawora i świerka. Ponadto w miejscach bardziej niedostępnych, do naszych czasów przetrwało kilka fragmentów leśnych o charakterze pierwotnym. Buczyny i jaworzyny dochodzą do 1150 m n.p.m., przechodząc w formę krzywulcową i stanowią górną granicę lasu, co jest zjawiskiem unikalnym w całych Karpatach.
Z uwagi na położenie geograficzne w Bieszczadzkim Parku Narodowym występują zarówno zachodnio- jak i wschodniokarpackie zbiorowiska roślinne i gatunki, w tym wiele chronionych i zagrożonych. Charakterystyczne dla Bieszczadów połoniny są miejscem występowania wielu rzadkich gatunków roślin wschodniokarpackich i wysokogórskich. Na skalistych wychodniach i półkach skalnych rosną cenne gatunki alpejskie, m.in. rojnik górski i skalnica gronkowa.
Przeprowadzone w ostatnich latach szczegółowe badania naukowe stwierdziły występowanie na terenie Bieszczadzkiego Parku Narodowego blisko 780 gatunków roślin naczyniowych, 250 gatunków mchów, przeszło 500 gatunków porostów i około 1000 gatunków grzybów. Wśród roślin blisko 30 to szczególnie cenne gatunki wschodniokarpackie, np. tojad wschodniokarpacki i tauryjski, goździk karuzek skalny, lepnica karpacka, pszeniec biały.
Niezwykle bogaty jest świat zwierzęcy Bieszczadzkiego Parku Narodowego, który stanowi ostoję dla około 230 gatunków kręgowców, a wśród nich 58 gatunków ssaków i ponad 140 gatunków ptaków. BPN jest jedynym Parkiem w Polsce, chroniącym jednocześnie wszystkie krajowe duże ssaki kopytne (jeleń, żubr, sarna, dzik) i drapieżniki włącznie z niedźwiedziem brunatnym, wilkiem, rysiem i żbikiem. Powiodła się również reintrodukcja występujących tu wcześniej bobrów i żubrów. Wśród ptaków interesującą grupę stanowią duże ptaki drapieżne i sowy. Swoje stałe rewiry mają tutaj orzeł przedni, orlik krzykliwy, trzmielojad, gadożer, puchacz, puszczyk uralski, sóweczka i włochatka.
Dyrekcja Bieszczadzkiego Parku Narodowego w Ustrzykach Górnych
godziny otwarcia: poniedziałek – piątek, w godz. 7:00 – 15:00
adres: Dyrekcja BPN, 38-714 Ustrzyki Górne nr 19
telefony, fax: (013) 461 06 50, 461 06 10
Ośrodek Naukowo-Dydaktyczny Bieszczadzkiego Parku Narodowego w Ustrzykach Dolnych
godziny otwarcia: poniedziałek – sobota, w godz. 8:00 – 16:00
adres: 38-700 Ustrzyki Dolne, ul. Bełska 7
telefony, fax: (013) 461 10 91, 461 30 62
Źródło: Bieszczadzki Park Narodowy.
